İdeal

-İdeal,eşya ve hadiseler üzerinde kendi nakşını görmek isteyen bir fikrin belirttiği hasret,iştiyak,hayal ve plandır;ve eğer ideolocya bir beyin ise ideal de kalbtir.

-Küçük ve miskin fikre dayanan hiçbir arzu,heves,merak ve davranış ideal olamaz.Bir şeyin ideal olabilmesi için mutlaka cemiyet planında ulvi bir oluş ve erişe göz dikmesi lazımdır.

-Her ideal bir gayedir;fakar her gaye bir ideal değildir.Gayeler aşağılara düşebilir,idealler düşemez.

-Bir subayın mareşal,bir tüccarın milyoner olmak ihtiras ve gayesi ideal değildir;fakat o subayın hayalinde bir “Altun Ordu” nizamı yaşıyor ve o tüccarın emelinde içtimai bir davanın harcına sarfedilecek bir servet fikri hüküm sürüyorsa,bu tiplerden ikisi de ideal sahibidir.

– İdealin fert planında istediği aşk,vecd,cehd ve azm hamlesine en güzel misal,Şirin e kavuşmak için dağı delen Ferhad… Bu misalin erkeği,et ve kemikten ibaret basit bir kadın visaline talip olmanın çok üstündedir. Misalimizde Şirinin,(mistik) bir unsur,(sembolik) bir hüviyet,yani (ide-fikir)dir.

-Her inanılan şey ve bağlanılan fikir,daha ilerisini,ötesini fethettirmek için insana bir basamak üstünün,bir ufuk sonrasının cezbesini aşılar ki,ideal işte budur!Bu cezbe kara sevdaya ve divaneliğe kadar gidebilir.

-İdealinin kara sevdalısı ve divanesi olmayanlardansa hiçbir şey beklenemez.İdeallerin ideali olan İslamda beş vakit namazını eda eden hissiz bir müslüman idealist olmaya uzaktır.Fakat namaz kılarken şeriate saygı ve sevgisinden kaburga kemikleri çatırdayan Bayezid (Bestami) en büyük idealist…

-600 küsür yıllık İslami devlet idaremizde tam manasiyle idealist devremiz 250 seneyi aşmaz ve ondan sonra başımıza ne gelmişse bu cezbenin kayıbı sebebine bağlanabilir.

-Siyasi,idari,içtimai,iktisadi,hırsi,terbiyevi,fenni,ilmi,inzibati,ahlaki ne kadar dava varsa (elan-hamle) kudretini ideal cezbesinden alır ve hiçbir iş şubesi,onsuz,ileriye tek adım atamaz.