Fârikalar-İncelikler
FÂRİKALAR-İNCELİKLER
Frenklerin nüans dediği, iki benzer renk arasındaki incelik, gaamıza, ton farklarını mefhumlaştırıcı bir kelime var.Bu kelimelerin “gaamıza” tabirinde bulduğu nihai anlamıyla, incelikler din-i İslamda kıl payı fark içinde mahiyet değiştirici ve kötüden iyiye geçici ahlaki ölçülerden misaller veriyoruz: İyi ve kötü, çirkin ve güzel yanyana…İlki çirkin, ikincisi güzel…
*inat-sebat…
*gurur-vakar…
*taazzum-heybet…
*hasislik-hesabilik…
*israf-ibzal…
*haset-gıpta…
*nefse güven-irade…
*acele-gayret…
*intikam-hak aramak…
*cür’et-şecaat…
*zillet-mahviyet…
*falcılık-hayra yormak…
*tereddüt-teenni…
*lafazanlık-hikmetli söz…
*tecessüs-tahkik…
*saklanmak-örtünmek…
*yılışmak-halleşmek…
*zoraki katlanmak-sabır…
*taklit-tedkik…
*yılgınlık-teslimiyet…
*yüzgöz olmak-ünsiyet…
*ham heyecan-hassasiyet…
*cehalet-meçhule hürmet…
*özenti-zerafet…
*dalkavukluk-hakkı tasdik…
*oburluk-nimete hamd…
*kasavet-hüzün…
*meskenet-tevekkül…
*gıybet-tenkit…
*kavga-mücadele…
*kahkaha-tebessüm…
*kızmak-hak için hiddet…
*şımarma-hamdetmek…
*böbürlenmek-nimeti dillendirmek…
*pelteklik-yumuşaklık….
*süspüs-temizlik…
*şatafat-sadelik…
*taşkın hürmet-yerinde saygı…
*yobazlık-hakka bağlılık…
*göz yummak-affetmek…
İşte sevimli bir rakam olan 40 adediyle birinin altında şeytan, öbürünün
üstünde de Rahman tecelli eden ve sahte bir andırış içinde aykırılık belirteni karşılıklı iki sıra ahlak verisi…Her şey hududu ve kıvamı içinde…Fârikaları ayıklayabilecek göz de kalpte…
(İman ve İslâm Atlası, Büyük Doğu Yayınları, 9. baskı / 274-275-276)
